6. Sınıf Fen Bilimleri Yazıları

Yakıtlar Konu Anlatımı

6. Sınıf – 4. Ünite Yakıtlar Konu Anlatımı

Yanma özelliğine sahip, yandığı zaman çevresine ısı veren odun, kömür doğal gaz gibi maddelere yakıt yada yakacak denir. Yakıtlar 3’e ayrılır.

Katı Yakıtlar

  • Odun, kok kömürü, linyit, antrasit gibi yakıtlar katı haldeki yakıtlardır.
  • Kok kömürü, linyit ve antrasit yer altından çıkarılır. Fosil yakıt olarak bilinirler.
  • Kömürün verdiği ısı miktarı yer altında kalma süresine bağlı olarak değişir yer altında ne kadar uzun süre kalırsa vereceği ısı miktarı da o kadar fazla olur. Dolayısıyla yer altında en uzun süre kalan antrasit en fazla ısıyı, yer altında en az süre kalan linyit ise en az ısıyı verir.

Sıvı Yakıtlar

  • Petrol ve petrolün ayrışmasıyla oluşan benzin, gaz yağı, motorin, fuel oil gibi yakıtlar sıvı yakıtlardır.
  • Petrol de fosil yakıtlardandır ve yer altından çıkarılır.

Gaz Yakıtlar

  • Sıvılaştırılmış petrol gazları (LPG), doğal gaz, hava gazı gibi yakıtlar gaz yakıtlardır.
  • Doğal gaz diğer yakıtlar gibi atık madde bırakmaz. Bundan dolayı en temiz gaz olarak bilinir.

Enerji Kaynakları

Yenilenemez Enerji Kaynakları

  • Oluşumları çok uzun sürede (Milyon yıl) gerçekleşen kaynaklara yenilenemez enerji kaynakları denir.
  • Fosil yakıtlar, Nükleer enerji yenilenemez enerji kaynaklarına örnektir.
Fosil Yakıtlar

  • Bitki ve hayvan kalıntılarının yer kabuğunun derinliklerinde zamanla sıkışıp farklılaşmasıyla oluşur.
  • Fosil yakıtların oluşması binlerce, milyonlarca yıl sürmektedir.
  • Fosil yakıtları hava kirliliği, toprak kirliliği gibi birçok çevre sorununa yol açmaktadır.
Nükleer Enerji

  • Radyoaktif maddelerin parçalanması sonucu ortaya çıkan enerji biçimidir.
  • Açığa çıkan enerji miktarı çok büyüktür.
  • Büyük enerji ürettikleri gibi çok büyük tehlikelere de yol açmaktadır.

 

Yenilebilir Enerji Kaynakları

Kullanıldıkları halde tükenmeyen güneş, rüzgar, hidroelektrik, jeotermal ve biyokütle enerjileri yenilenebilir enerji kaynaklarındandır.

Güneş Enerjisi

  • Yaşamın kaynağı olan güneş, bütün enerji kaynaklarının ana kaynağıdır.
  • Güneş enerjisi ile aydınlanma, sıcak su, elektrik üretimi, seraların ısıtılması gibi birçok alanda fayda sağlanır.

Rüzgar enerjisi;

  • Sıcaklık farkından dolayı meydana gelen hava hareketlerine rüzgar denir.

Hidroelektrik enerjisi;

  • Suyun hareketinden elektrik üretilmesidir.

Jeotermal enerji;

  • Jeotermal enerji yeraltından çıkan sıcak su veya su buharından elde edilir.

Biyokütle enerjisi;

  • Bitki ve hayvan kalıntılarını, atıkların tümüne biyokütle denir.

Yakıtların İnsan ve Çevre Üzerindeki Etkisi

  • Fosil yakıtların yanması sonucunda atmosfere salınan zehirli gazlar, havadaki su buharı ile birleşerek asit yağmurlarına dönüşebilir. Asit yağmurları can ve mal kaybına yol açar, doğal çevreyi olumsuz etkiler.
  • Fosil yakıtların yanması sonucu ortaya çıkan karbondioksit gazı sera etkisine neden olabilir. Sera etkisi küresel ısınmaya neden olur.

Soba ve Doğalgaz Zehirlenmeleri

Ülkemizde bilgisizlik, yanlış kullanım ve ihmal yüzünden soba, şofben, baca zehirlenmeleri hemen her yıl, kış aylarında tehlikeli boyutlara ulaşmaktadır.

Karbonmonoksit renksiz, tatsız, kokusuz ve zehirli bir gazdır. Çoğunlukla karbonmonoksit zehirlenmeleri; kapalı ortamlarda açık ocaklar, bacası çekmeyen soba, şofben ve bacasız gaz sobalarında yakıtın iyi yanmaması nedeni ile meydana gelir. Karbonmonoksitle zehirlenmeler, kısa süre içinde tıbbi müdahale yapılmazsa ölümle sonuçlanabilir.

Zehirlenme Belirtileri:

  • Baş ağrısı
  • Mide bulantısı
  • Kusma
  • Nefes darlığı

Soba ve Doğal Gaz Zehirlenmelerine Karşı Alınacak Önlemler:

  • Kullanılan yakıtlar kaliteli olmalı.
  • Baca bakım ve temizlikleri düzenli bir şekilde yapılmalı.
  • Kombi bakımları düzenli bir şekilde yapılmalı.
  • Konutlarda gaz alarm sistemleri kurulmalı.
  • Sobaya çok yakıt doldurulmamalı.
  • Sobalar yakılırken üstten tutuşturulmalı.
  • Lodoslu ve fırtınalı havalarda sobaya ve kombilere dikkat edilmeli.

 

Yakıtlar Konu Anlatımı YAPILAN YORUMLAR