Ses günlük hayatımızı kolaylaştıran titreşimlerdir. Ses tüm canlı ve cansız varlıklarda az ya da çok seviyede ortaya çıkabilmektedir.
Ses Hangi Ortamlarda Yayılır?
- Sesin ortaya çıkması için maddesel ortama ihtiyaç vardır.
- Ses uzay gibi madde olmayan ortamda yayılmaz. Eğer uzayda gaz bulunsa idi Güneşteki patlamaların sesini duyabilirdik.
- Ses sadece havada değil katı, sıvı ve gaz maddelerde iletilmektedir.
Ses Nasıl Oluşur?
- Ses bir kaynaktan çıkan titreşimler ile ortaya çıkar.
- Ses kaynaktan çıktıktan sonra dalgalar halinde yayılmaktadır.
- Ses kaynağında daha şiddetli iştilirken kaynağından uzaklaştıkça sesin etkisi azalır.
Sesin Farklı Ortamlarda Yayılması
A. Sesin katı ortamda yayılması
- Katı maddelerin titreşmesi sonucu ortaya çıkar.
ÖRNEKLER:
– Davula vurulduğunda ortaya çıkan ses
– Tahta parçasına vurulduğunda ortaya çıkan ses
– Tren raylarında trenin yaklaştığında kulağımıza gelen sesler.
B. Sesin sıvı ortamda yayılması
Ses sıvılarda titreşim hareketleri sonucu ilerlemektedir. Aşağıdaki örnekler sesin sıvılarda yayıldığını göstermektedir.
ÖRNEKLER:
- Su altındaki deniz altları ses dalgaları ile çalışan radarlar ile cisimleri tespit etmektedir.
- Balıkçılar ses dalgaları ile çalışan sonar cihazları ile balık sürülerinin yerini tespit edebilmektedir.
- Yunusların kendi aralarında ses dalgaları ile iletişim kurmaları
C. Sesin gaz ortamda yayılması
Günlük hayatta duyduğumuz birçok ses gaz ortamda yayılmaktadır.
ÖRNEKLER:
- Araba kornalarından çıkan sesler
- Okul bahçesinde oynayan çocukların sesleri
- Gök gürültüsü
- İnsanların konuşmaları ile oluşan sesler
SES ORTAMLAR ARASINDA NASIL YAYILIR?
- Bir ses ses kaynağında oluştuktan sonra katı, sıvı ve gaz gibi ortamlarda yayıldıktan sonra ses alıcısına ulaşmaktadır.
- Bir tahtaya vurduğumuzda ses yan odadan duyuluyor ise ses önce gaz sonra katı duvar ve sonra tekrar gaz ortamından yayılarak kulağımıza gelmektedir.(Gaz → Katı → Gaz)
Paylaş
Paylaş
Paylaş