5.5.4. Tam Gölge
Önerilen Süre: 8 ders saati
Konu / Kavramlar: Tam gölge, tam gölgeyi etkileyen değişkenler
F.5.5.4.1. Tam gölgenin nasıl oluştuğunu gözlemleyerek basit ışın çizimleri ile gösterir.
Yarı gölge konusuna girilmez.
F.5.5.4.2. Tam gölgeyi etkileyen değişkenlerin neler olduğunu deneyerek keşfeder.
Tam gölge oluşumunda sadece cismin ve ışık kaynağının konumları ile gölgenin büyüklüğü arasındaki
ilişki üzerinde durulur.
Tam gölgenin oluşabilmesi için ışık kaynağı ve opak bir maddeye ihtiyaç vardır. Işığın ulaşamadığı karanlıkta kalan bölgelere gölge adı verilir.
Şekilde verildiği gibi tam gölge oluşabilmesi için opak madde gereklidir. Işık doğrusal yayılması sebebi ile opak maddeden geçemeyen ışınlar cisim arkasında gölge oluşturmaktadır.
Tam gölge olayında gölgenin şekli, opak cismin şekline benzemek zorundadır.
Tam gölge olayına en güzel örneklerden biri gece oluşumudur. Güneş Dünya’nın bir tarafını aydınlatırken Dünya’nın diğer taraf ışık almaz ve gece oluşur. Bu olay ışığın doğrusal olarak yayıldığının kanıtıdır.
Günlük hayatta insanlar gölgelerinin kısalıp uzadığını farkederek bu bilgi ile Güneş saati geliştirmişlerdir. Güneş saatleri eski zamanda gündüz zamanı saati gösteren basit araçlardı.
Gölge büyüklüğü ışık kaynağı ve opak cisim arasındaki mesafeye göre değişmektedir. Şekilde verildiği gibi opak cisim ile ışık kaynağı birbirine yaklaştığında cismin gölgesi büyümektedir.
Perde cisimden uzaklaştıkça gölge büyüklüğü artar.
Paylaş
Paylaş
Paylaş