6. Sınıf – 2. Ünite – Solunum Sistemi Konu Anlatımı
Solunum Sisteminin Amacı: Solunum sistemi kandaki karbondioksit oranını azaltarak oksijen oranını artırmaktadır. Bu işlem yoğun olarak akciğerler ile gerçekleşmektedir. Solunum sistemi burun, yutak, gırtlak, akciğerler ve diyafram soluk alıp vermemizi sağlar.
1. BURUN
- Soluk alma verme işleminde hava burundan alınır ve verilir.
- Burun aldığı havayı temizler ve nemlendirir.
- Burnumuzdaki kıllar ve sıvı haldeki mukus havayla gelen küçük toz parçalarını tutar.
- Mukus aynı zamanda alınan havayı nemlendirmektedir.
- Burnumuzun iç kısmındaki kılcal damarlar alınan havayı ısıtmaktadır.
2. YUTAK
- Yutak, ağız ve burun boşluğu ile soluk borusunun kesiştiği bölgede bulunmaktadır.
- Burundan alınan hava buraya gelmektedir.
3. GIRTLAK
- Yutak ile soluk borusu arasındadır ve yutaktan gelen havayı soluk borusuna iletmekle görevlidir.
- Sesin oluşmasında görevli ses telleri gırtlakta bulunur.
4. SOLUK BORUSU
- Gırtlaktan gelen havayı akciğerlere iletmekle görevlidir.
- Üst üste halkalar halinde kıkırdaklardan oluşmuştur.
- Soluk borusunun içi nemli ve kaygan bir sıvıdan oluşur ve bu sıvı toz ve yabancı maddeleri tutar.
- Balgam adı verilen sıvı soluk borusu içindeki toz, mikrop ve yabancı maddeleri tutarak dışarı atılmasını sağlar.
5. BRONŞ ve BRONŞÇUK
- Soluk borusunun akciğer içindeki iki ana koluna bronş adı verilir.
- Bronşun daha çok sayıda dallandığı ve çok sayıdaki koluna ise bronşçuk adı verilir.
6. ALVEOLLER
- Bronşçukların uç kısımlarında üzüm salkımına benzer yapılardır.
- Alveollerdeki kılcal damarlarda bulunan kandaki karbondioksit gazı dışarı atılırken oksijen gazı kana geçmektedir.
DİYAFRAM
- Diyafram kası akciğerlerin genişleyip daralmasını sağlayan bir kastır.
- Akciğerlerin altında düz bir şekilde bulunmaktadır.
- Soluk alma sırasında diyafram ve kaburgalar arası kaslar kasılarak göğüs kafesi genişler ve akciğerlerimize hava dolar.
- Soluk verme sırasında ise diyafram ve kaburgalar arası kaslar gevşer, göğüs kafesinin hacmi azalır ve alınan hava dışarı verilir.