5. Sınıf – Madde ve Değişim Ünitesi – Isı ve Sıcaklık Konu Anlatımı

Isı ve sıcaklık kavramları günlük hayatta aynı anlamda kullanılsa da aslında çok farklıdır. Bu dersimizde sizlerle beraber ısı ve sıcaklık kavramları ve nelere bağlı olduğunu göreceğiz.

Isı

• Isı maddelerin alıp verebildiği bir enerji türüdür.
• Isı maddenin kütlesine bağlıdır. Kütlesi fazla olan maddenin de ısısı fazladır.
• Isı kalorimetre kabı ile ölçülmektedir.
• Isı birimi kalori(cal) ya da joule(J)’dur.

Sıcaklık

• Sıcaklık maddenin ortalama ısı enerjisinin bir göstergesidir.
• Sıcaklık ısıya bağlı değildir. Bir bardak su ile bir denizin sıcaklığı aynı olabilir.
• Isı alan maddenin sıcaklığı artarken, ısı veren maddenin sıcaklığı azalır.
• Sıcaklık termometre ile ölçülmektedir.
• Sıcaklık birimi (⁰C) santigratderecedir.

Isı ve Sıcaklık Örnekleri

1 bardak su ile bir havuz dolu suyun sıcaklığı eşit olmaktadır. Aynı sıcaklıkta bardaktaki su ve su dolu havuzun ısıları yani enerjileri farklıdır. Bu sıvıların sıcaklıklarını 1 ⁰C artırmak için gerekli olan enerjilerde kütleden dolayı birbirinden farklıdır.

Isı Aktarımı

Yukarıda A ve B cisimlerinin sıcaklık ve ısı değerleri verilmiştir. Bu sıcaklık ve ısı değerlerine göre ısı aktarımı A cisminden B cismine doğru olduğunu görmekteyiz. Çünkü ısı aktarımı sıcaklığı fazla olandan az olana doğru gerçekleşmektedir. Buradaki A cismindeki ısının B cisminden az olması akış yönünü etkilememektedir.

Isı aktarım yönünde kütle, büyüklük, hacim, ısı miktarınıa bakılmadan sadece sıcaklık farkına bakılır. Isı aktarımı sıcaklığın büyük olduğu cisimden az olan cisme doğru hareket etmektedir.

Günlük hayatta ısı aktarımı örnekleri

Günlük hayatta ısı alma ve ısı verme olaylarını çok fazla gerçekleşmektedir. Bu olaylarda genelde sıcak geldi ya da soğuk aldım ifadeleri fen anlamında uyuşmamaktadır.

ÖRNEK: Çok soğuk bir günde dışarıdan sıcak bir sobanın başına gelen kişi vücuduna ısı almaktadır. Aldığı ısı ile de vücudundaki enerji artmakta ve sıcaklık seviyesi artmaktadır.

ÖRNEK: Çok soğuk bir günde sıcak sobanın başından dışarı çıkan kişi ise ısı kaybetmektedir. Çünkü vücut sıcaklığı dış ortamdan fazla olduğu için vücut ısısını kaybedecektir.

İnstagramda Takip Edin

Facebookta Takip Edin