6. Sınıf – 2. Ünite – Destek ve Hareket Sistemi Konu Anlatımı
Destek ve hareket sistemi insan vücudunda hareket, iç organları koruma gibi temel görevleri vardır. Vücudumuzdaki sistemler ünitesinin 1. bölümünde hareketi sağlayan organları göreceğiz.
Destek ve Hareket Sistemi

- İskelet sistemi insan vücudunun dik ve dengede durmasını sağlamaktadır.
- İskelet sistemi sayesinde iç organlarımız ve kafatası içindeki beynimizi korumaktadır.
- İskelet sistemi kas ve eklemler sayesinde hareketi sağlamaktadır.
A.Kemik çeşitleri
A.1. Uzun kemikler:

- Boyları enlerinden daha fazla olan kemik türleridir.
- Kolarımız, bacaklarımız ve parmaklarımız uzun kemiklere örnektir.
A.2. Kısa kemikler:

- Boyları enlerine eşit veya yakın olan kemik türleridir.
- Omurlar, el ve ayak bileklerimizdeki kemikler kısa kemiklere örnektir.
A.3. Yassı kemikler:

- Kalınlıkları enlerinden ve boylarından az olan kemik türleridir.
- Göğüs, kaburga, kalça ve kafatası kemikleri yassı kemiklerdendir.
Kıkırdak
- Kıkırdaklar, kemikler kadar sertleşmemiş esnek ve canlı yapıdır.
- Bebeklerin doğduğu zamanda kemikleri büyük oranda kıkırdak yapıdadır. Zamanla kıkırdak sertleşerek kemikleşmektedir.
- Yetişkin insanlarda kemik uçlarında aşınmayı önlemek amacı ile kıkırdak yapı bulunmaktadır.
- Uzun kemiklerin uç kısmındaki kıkırdak yapı sayesinde çocuklar büyümektedir.
- İnsanlarda ayrıca burnumuz ve kulak kepçesinde kıkırdak yapılar bulunmaktadır.
B.Eklemler
Eklemler insanlarda kemiklerin bağlantı noktlarında bulunmaktadır. Eklemler kemiklerin belirli yönde ve açıda hareketine etki etmektedir.
B.1. Oynamaz eklemler:

- Kafatası, kuyruk sokumu kemikleri oynamaz eklemlerdir.
- Bu eklemler yok denecek kadar hareketsizdir.
- Kemikler birbirine testere dişi şeklinde girinti ve çıkıntılar şeklinde bağlıdır.
B.2. Yarı oynar eklemler:

- Hareketleri sınırlı olan eklem türleridir.
- Omurga eklemi, alt çene eklemi ve göğüs kemikleri örnek verilebilir.
B.3. Yarı oynar eklemler:

- Oynar eklemler, kol ve bacak kemikleri arasında bulunur.
- Hareket yeteneği en fazla olan eklem türüdür.
C. Kaslar
- İnsan vucudunun hareketini sağlamak için kemik ve eklemler ile beraber çalışır.
- Kemiklerin ileri ve geri hareketini sağlayan temel yapılar kaslardır.
C.1. Çizgili kaslar:

- Çizgili kaslar, kendi isteğimizle (istemli) çalışır.
- Vücudumuzdaki kemiklere bağlı olarak hareketi sağlarlar. Bu nedenle iskelet kası olarak da bilinirler.
- Bu kaslar hızlı kasılırlar ve çabuk yorulurlar. Bu kaslarımızı spor yaparak güçlendirebiliriz.
C.2. Düz kaslar:

- Düz kaslar, kendi isteğimiz dışında (istemsiz) yani kontrolümüz haricinde çalışır.
- Mide, bağırsak ve kan damarları gibi iç organlarımızın yapısında bulunurlar.
- Düz kasların kasılmaları yavaş ve düzenlidir. Bu nedenle düz kaslar yorulmazlar.
C.3. Kalp kası:

- Çizgili kas yapısındadır, düz kas gibi isteğimiz dışında (istemsiz) çalışır.
- Sadece kalpte bulunur.
- Çizgili kas gibi hızlı çalışır.
- Kalp kası, ömrümüz boyunca düzenli olarak ve yorulmadan çalışır.
Destek ve Hareket Sistemi Tablosu
|
Çalışma şekli |
Yapısı |
Yorulma durumu |
Çizgili kas |
İstemli |
Çizgili |
Hızlı çalışır, çabuk yorulur. |
Düz kas |
İstemsiz |
Düz |
Yavaş çalışır, yorulmaz. |
Kalp kası |
İstemsiz |
Çizgili |
Yorulmaz |
6. Sınıf – Vücudumuzdaki Sistemler Konu Anlatımı Sayfası
Sadece FEN – İnstagram Sayfası